Jak nazywa się okrąg na sferze niebieskiej, po którym w ciągu roku porusza się Słońce obserwowane z Ziemi?

Ekliptyka – okrąg wielki na sferze niebieskiej, po którym w ciągu roku pozornie porusza się Słońce obserwowane z Ziemi. Płaszczyzna ekliptyki zawiera w sobie orbitę Ziemi. Orbity wszystkich planet Układu Słonecznego leżą blisko tej płaszczyzny. Wzdłuż ekliptyki usytuowane są konstelacje zodiakalne. Nachylenie płaszczyzny równika niebieskiego względem ekliptyki powoli zmienia się w czasie i aktualnie wynosi 23° 26' 14", co jest następstwem nachylenia osi Ziemi. Kąt ten po raz pierwszy wyznaczono w Chinach około 1100 roku p.n.e.

Ponieważ rok składa się średnio z 365,25 dni, a kąt pełny ma 360°, Słońce zdaje się przesuwać o około 1° dziennie wzdłuż linii ekliptyki. Ruch ten odbywa się z zachodu na wschód przeciwstawnie do dobowego ruchu sfery niebieskiej ze wschodu na zachód.

Ekliptyka i równik niebieski przecinają się w dwóch miejscach zwanych punktem Barana i punktem Wagi. Gdy Słońce się w nich pojawia, następuje zrównanie dnia z nocą, to znaczy noc i dzień trwają około 12 godzin w każdym punkcie na Ziemi.