Bandura (prawdopodobnie z gr. pandóra – wszystko dająca) – ukraiński ludowy instrument muzyczny należący do chordofonów, w którym struny szarpie się palcami lub plektronem.

Pierwsze wzmianki pochodzą z VI wieku naszej ery z Grecji. Pierwowzorem bandury była najprawdopodobniej kobza lub lutnia. Inne źródła podają instrument strunowy zwany syrena syrenarum, łączący cechy lutni i psalterium, którego wynalazcą był Francesco Landino.

Pierwsza wzmianka o ukraińskich bandurzystach pochodzi ze źródeł polskich z 1441 roku. Kojarzony był z Kozakami. Na początku XX wieku instrument przeżył odrodzenie jako symbol Ukrainy – atrybut pieśniarzy wykonujących dumki. W latach stalinowskich zakazano gry na bandurze, kojarzonej z ukraińskim „nacjonalizmem”, bandurzyści byli prześladowani. Po odzyskaniu przez kraj niepodległości, popularność instrumentu została przywrócona.

W polskich dawnych kolędach i pastorałkach, bandura towarzyszyła np. lirze korbowej. Aleksander Obodziński, XVII-wieczny poeta, w swoim utworze opublikowanym w 1640 r. w Krakowie pt. Pandora monarchów polskich, wymienia wśród innych instrumentów także „skoczne bandury”. Na dworze króla Jana III Sobieskiego, na bandurze grał ukraiński muzyk Wesołowski, śpiewając przy tym polskiemu władcy dumki.

23 lipca1997 roku Narodowy Bank Ukrainy, wprowadził do obiegu srebrną pamiątkową monetę z wizerunkiem Kozaka, grającego na bandurze.

Więcej informacji: pl.wikipedia.org