Kapitan statku, znany również jako mistrz, pełni kluczową rolę w zarządzaniu operacjami i bezpieczeństwem jednostki pływającej. Jego obowiązki obejmują nawigację, zarządzanie załogą oraz zapewnienie zgodności z przepisami prawa morskiego. Kapitan musi posiadać szeroką wiedzę na temat nawigacji, wzorców pogodowych i protokołów bezpieczeństwa morskiego. W sytuacjach awaryjnych to kapitan podejmuje kluczowe decyzje, koordynując działania mające na celu ochronę załogi, pasażerów i ładunku. Choć w literaturze i filmie rola kapitana bywa romantyzowana, w rzeczywistości wymaga ona przywództwa, wiedzy i nieustannego zaangażowania w obowiązki.

Współczesny kapitan musi również radzić sobie z nowoczesnymi technologiami nawigacyjnymi i komunikacyjnymi, które są niezbędne w dzisiejszym żeglarstwie. Odpowiedzialność za statek obejmuje także planowanie trasy, zarządzanie zasobami i dbanie o morale załogi. Kapitanowie często muszą podejmować szybkie decyzje w zmieniających się warunkach, co wymaga od nich elastyczności i umiejętności analitycznych. To zawód, który łączy tradycję z nowoczesnością, wymagając od kapitana nie tylko wiedzy technicznej, ale także umiejętności interpersonalnych.