Sojusz pięciorga oczu – tajne porozumienie instytucji szpiegowskich zawarte w roku 1946, początkowo między agencją amerykańską i angielską (NSA i GCHQ) i dotyczące przekazywania sobie danych wywiadowczych, w szczególności z nasłuchu elektronicznego i rezygnacji z wzajemnego szpiegowania.

Wspólne działania wywiadowcze obu państw miały miejsce już w czasie II wojny światowej (od 1943) i polegały na wspólnym złamaniu kodów marynarek wojennych Niemiec i Japonii. Po wojnie do sojuszu dołączyły się trzy agencje wywiadowcze z innych państw (Kanada - 1948, 1956 - Australia i Nowa Zelandia). Sojusz był tak tajny, że w roku 1973 nawet premier Australii nie wiedział o jego istnieniu. Porozumienie zostało ujawnione dopiero w roku 2010 i podane do wiadomości przez Archiwum Narodowe Wielkiej Brytanii, a pierwsza informacja o jego istnieniu pojawiła się dopiero w roku 2005.

Największa ze 130 obecnie istniejących stacji nasłuchowych sieci Echelon znajduje się w Menwith Hill i zatrudnia 1800 pracowników w tym 1200 amerykanów. Sieć stacji nasłuchowych początkowo przechwytywała tylko fale elektromagnetyczne, a dziś również rozmowy telefoniczne, komunikację internetową i satelitarną. System ten potrafi przechwycić i zanalizować (podobno) nawet 90% połączeń telefonicznych, teleksowych, faksowych i internetowych w ruchu międzynarodowym, a być może nawet połączenia krajowe.

Więcej informacji: pl.wikipedia.org