W którym kraju wachlarz był używany w wojsku?

Japońskie wachlarze dzielą się na wiele rodzajów i typów. Istnieją wachlarze składane i nieskładane, typowo ceremonialne, zwyczajne, codziennego użytku oraz wachlarze sygnałowe. Inne jeszcze, okute w żeliwne oprawy, były skuteczną bronią. Nawet obecnie mężczyzna w oficjalnym stroju powinien mieć przy sobie wachlarz, a kobieta w yukacie zwyczajowo zatyka wachlarz nad pasem z tyłu, gdy wychodzi na matsuri. Wachlarz był i jest też atrybutem kobiecości i męskości – choćby przez jego kolor i sposób trzymania podczas wachlowania.

Na koniec słów kilka o wachlarzach bojowych typu gunsen lub tessen. Były to składane wachlarze stosowane wyłącznie przez wojowników. Gunsen, jak sama nazwa wskazuje (gun - wojsko, sen - wachlarz), był typem typowo wojskowym, przeznaczonym na pole walki. Tessen noszono na co dzień; spełniały oczywiście funkcję wachlarza, ale były szczególnie wzmocnione metalowymi żebrami i oprawą. Niektóre wachlarze mają również dodane szpikulce jitte, które pozwalały blokować i zakładać dźwignie na broń sieczną! Były bardzo skuteczną bronią ostatniej szansy, gdyż z wachlarzem samuraj nigdy się nie rozstawał. Sztuka walki wachlarzem, zwana tessenjutsu, uczyła technik blokady oraz zadawania ciosów we wrażliwe punkty ciała. Obecnie praktykują ją nieliczne dōjō w Japonii.