Çatalhöyük – stanowisko archeologiczne neolitu położone na południowy wschód od miasta Konya w Anatolii w centralnej Turcji. Uznaje się je za największe znane bliskowschodnie stanowisko neolitu. W 2012 roku wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Osada na wzgórzu zachodnim pochodzi z okresu eneolitu i była zamieszkana po opuszczeniu wzgórza wschodniego u kresu epoki neolitycznej. Szacuje się, że osada została założona między 7400 a 7300 roku p.n.e. Obliczenia szacunkowe mówią o 5000 mieszkańców a według śmielszych obliczeń nawet od 8 do 10 tys. Dla porównania – w Jerychu żyło w tym czasie najwyżej 2 tys. mieszkańców. Mniejsze zaludnienie niż Catal Höyuk miał średniowieczny Kraków, który był przecież stolicą państwa. Tak więc pod względem liczby mieszkańców nie miało ono sobie równych w tamtych czasach.

Budownictwo Çatalhöyük jest fenomenem. To pierwszy tak duży, jednorodny organizm, który można nazwać miejskim. Mimo podobieństw neolityczne miasto mocno różniło się od tego, co kryje się pod dzisiejszym znaczeniem tego słowa. Zupełnie inaczej wyglądała zabudowa. Około tysiąca budynków przylegało do siebie, ściana przy ścianie. W żadnym nie było okien i tradycyjnych drzwi. Dzięki takiej zabudowie miasto nie potrzebowało murów obronnych.

Więcej informacji: pl.wikipedia.org