Kim był Stanisław August Poniatowski?

Stanisław August Poniatowski (1732 - 1798) – król Polski w latach 1764–1795, ostatni władca Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W latach 1755–1758, przebywając na dworze petersburskim, nawiązał romans z księżną Katarzyną Aleksiejewną, przyszłą cesarzową Rosji panującą jako Katarzyna II. Związany z Familią Czartoryskich, stał się jej kandydatem na króla Polski po śmierci Augusta III. Z osobistym poparciem Katarzyny II i przy wojskowej interwencji Rosji został wybrany na króla na sejmie elekcyjnym w 1764 roku. Wbrew oczekiwaniom cesarzowej, usiłował zmodernizować i wzmocnić znajdującą się w trudnej sytuacji politycznej Rzeczpospolitą. Formował stałą polską służbę dyplomatyczną.

Reformatorskie działania króla doprowadziły do interwencji Rosji „w obronie ustroju Rzeczypospolitej” i „praw dysydentów”. W odpowiedzi na wkroczenie wojsk rosyjskich doszło do zawiązania antykrólewskiej i antyrosyjskiej konfederacji w Barze (1768–1772), co nasiliło kryzys w państwie. Następstwem klęski konfederacji był I rozbiór Polski w 1772 roku.

Ocena jego panowania pozostaje przedmiotem sporów. Doceniany jako inicjator i współautor reform ustrojowych przeprowadzonych przez Sejm Czteroletni, jeden z głównych autorów Konstytucji 3 maja, oraz jako mecenas nauki i sztuki, Stanisław August jest równocześnie krytykowany za to, że został wybrany na tron polski dzięki poparciu cesarzowej Imperium Rosyjskiego Katarzyny II, oraz że nie zdołał zapobiec rozbiorom i w konsekwencji upadkowi Rzeczypospolitej.